آلاينده‌هاي خانگي

آلاينده‌هاي خانگي
دكتر حميد سهراب‌پور، متخصص بيماري‌هاي داخلي، فوق تخصص بيماري‌هاي ريوي و رئيس بيمارستان لبافي‌نژاد به آلاينده‌هاي خانگي و عوارض و بيماري‌هاي ناشي از آن‌‌ها توضيح مي‌دهد.
• يك سري از آلاينده‌ها مثل مواد شوينده وجود دارند كه مردم هم نسبت به خطرات آن آگاهند ولي در هر خانه‌اي و به ميزان بسيار زياد از اين مواد استفاده مي‌شود. در مورد مسموميت‌هاي ناشي از اين مواد هم توضيح مي‌دهيد؟
در مورد مواد شوينده نكته مهمي كه وجود دارد، اين است كه مواد شوينده آلودگي‌شان به 2 صورت مستقيم و غير مستقيم است. به‌طوري كه انواع و اقسام شوينده‌ها و سفيد‌كننده‌ها كه گاز كلر آزاد مي‌كنند، اگر بي‌مهابا استفاده شوند، در فضاي سربسته منجر به مسموميت‌هاي شديد مي‌شوند.
• خيلي از افراد هم حتي انواع مختلف اين مواد را با هم مخلوط مي‌كنند.
دقيقا همين‌طور است، گاهي اوقات اين مواد با موادي مثل اسيد تركيب مي‌شوند چون فرد تصور مي‌كند كه در اين صورت شست و شو با دقت بيشتري انجام مي‌شود در حالي‌كه همين شوينده‌هاي تركيبي در بسياري از موارد منجر به خفگي‌هاي آني مي‌شوند.
• اين‌ عوارض كه اثرات مستقيم بودند. منظورتان از عوارض غير‌مستقيم چيست؟
خب مشخص است كه خيلي از افراد نسبت به اين مواد حساسيت دارند و در اثر تماس پوستي دچار اگزما مي‌شوند. در ضمن يك اثر ديگر اين آلاينده‌ها آلوده كردن محيط زيست است چون اين مواد در داخل فاضلاب تخليه شده و وارد طبيعت مي‌شود و تقريبا ماندگار خواهند بود.
علاوه بر اين در مناطقي كه اين آب‌ها براي استفاده‌هاي كشاورزي هستند، منجر به بروز بيماري‌هاي عفوني مختلف مي‌شوند و بدتر از همه اين كه متأسفانه بر خلاف كشورهاي پيشرفته، نسبت به تبليغ در كمتر استفاده كردن اين مواد هم در كشور ما كوتاهي شده است و علاوه بر اين كه مردم از آن‌ها استفاده بيش از حد مي‌كنند، رسانه‌ها در تشويق مردم نسبت به كمتر مصرف كردن هيچ اقدامي نمي‌كنند.
• فردي كه هر روز با اين آلاينده‌ها سرو كار دارد مطمئنا بايد منتظر عوارض دراز‌مدت هم باشد. در مورد عوارض طولاني‌مدت اين مواد هم توضيح مي‌دهيد؟
خوب ببينيد، مواد شوينده مقدار زيادي مواد بازي دارند و انواع و اقسام سفيدكننده‌ها و پودرهاي شوينده حاوي موادي هستند براي دفع چربي‌ها كه فرمول شيميايي آن‌ها بسيار پيچيده است. اثرات درازمدت اين مواد هم بخصوص در پوست به صورت انواع واكنش‌هاي آلرژيك و درماتيت‌ها خودشان را نشان مي‌دهند.
به همين خاطر توصيه مي‌كنيم كه اگر اين مواد داخل محيط سربسته استفاده مي‌شوند، حتما از دستكش استفاده شود و تهويه مناسب برقرار باشد؛ به‌خصوص در حمام چون بيشتر اتفاق‌ها به علت عدم تهويه مناسب و همراه با بخار آب در حمام مي‌افتد.
علاوه بر تمام اين‌ها باز هم بايد تأكيد كنم كه موادي كه وارد سيستم تنفسي مي‌شوند، به چند طريق بيماري‌ را تحميل مي‌كنند به‌طوري كه به‌طور مستقيم، مواد اسيدي منجر به سوختن مخاط مي‌شوند، بعضي از اين مواد هم منجر به التهابي در ريه مي‌شوند كه اين التهاب فرد را مبتلا به برونشيت و بيماري‌هاي التهابي مي‌كند، حتي بعضي از اين مواد ميزان التهابي كه ايجاد مي‌كنند، آنقدر شديد است كه حالات اورژانس و فوريت به وجود مي‌آورند، برخي واكنش‌هاي التهابي نيز سيرشان خيلي مزمن است و حتي در شروع ممكن است هيچ علامتي در بيمار ايجاد نكنند اما بعد از 10 تا 15 سال كم كم آثار خود را نشان مي‌دهند.
• مطالعه‌اي در مورد سرطان‌زا بودن اين مواد صورت گرفته؟
البته سرطان‌زايي اين مواد به اثبات نرسيده ولي بايد در مورد آن‌ها حتما جانب احتياط را پيش گرفت چون به هر حال براي ابتلا به سرطان اين مواد خطر بالقوه دارند. اما نكته حائز اهميت اين است كه هر كدام از اين مواد شيميايي وقتي كه فرد سيگار هم بكشد، اثرات مخربشان چند برابر مي‌شود پس باز هم سيگار براي ما مهم‌ترين آلاينده است.