مطمئن باشیم آب شهر سالم است؟! (قسمت اول )

مطمئن باشیم آب شهر سالم است؟! ( قسمت اول )
مجله «زندگي سالم» براي نخستين بار، در شماره اول خود (مرداد-شهريور 1385) به انتشار گزارش «وجود آلودگي در آبهاي اصفهان» پرداخت (فقدان عملكرد سازمانهاي مسئول در نجات جان مردم). اين اقدام خوشبختانه از سوي رسانه‌هاي مسئول و متعهد به مسائل زيست محيطي، تاكنون بازتاب بسيار خوبي داشته و برخي مسئولين را وادار به پاسخگويي كرده است. هرچند پاسخ‌ها تا امروز بسيار كليشه‌اي و غيرعلمي بوده و بر واقعيتهايي كه اكنون آشكار شده استوار نمي‌باشد!
از آنجا كه سياست نشريه «زندگي سالم» پيگيري اخباري است كه منتشر مي‌كند، خبرنگار «زندگي سالم» طي بازديدي از منطقه اصفهان و پس از گفتگو با مردم، مسئولين و كارشناسان بهداشت محيط، آب و فاضلاب و محيط زيست، توانست به نتايج آزمايشهای میکروبی چاه های آب فلمن و كلر باقيمانده نمونه‌هاي آب آشاميدني شهروندان و روستانشينان و همچنين آب مصرفي در شهركهاي صنعتي استان اصفهان دست يابد كه در اين شماره نتايج و تحليل آن را به اطلاع عموم مي‌رسانيم ونسخه ای از آن را نیز به حوزه ریاست دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ارسال می کنیم. نكته قابل توجه آن است كه آلودگي به اين وسعت رودخانه اصفهان (زاينده‌رود) تنها گريبانگير شهروندان نشده و از طريق سبزيجات و صيفي‌جاتي كه به ناچار با آب فاضلاب زاينده‌رود يا پساب تصفيه‌خانه‌هاي فاضلاب اصفهان آبياري مي‌شود و گندم و محصولاتي كه با آب آلوده به ميكروبهاي بيماريزاي مدفوعي، نفت، مواد آلي محلول، فلزات سنگين و مواد سمي به عمل مي‌آيد و دامي كه از فاضلاب و آب آغشته به فاضلاب انساني و صنعتي سيراب مي‌شود، وارد چرخه زندگي كليه مردم استان اصفهان و شهرهاي مجاور نيز شده است. در نتيجه اگر مردم و مسئولين بدانند كه هيچ يك از آنان از اين آلودگي بي‌نصيب نيستند، شايد خود را در غم اين فاجعه سهيم دانسته و به نوبة خود جهت رفع اين معضل عظيم تلاش كنند. هرچند مسئولان شركت آب و فاضلاب و كارشناس بهداشت محيط استان اصفهان بر سلامت آب شرب تأكيد دارند، با اين حال وجود زمينه برخي بيماريهاي منتقل شونده از طريق آب در ايران و سابقه شيوع وبا در سال گذشته و شيوع چشمگير بيماريهايي از قبيل MS (اصفهان، آلوده‌ترين شهر صنعتي ايران- متن مصاحبه مجله زندگي سالم [شمارة اول] با دكتر اعتمادي‌فر، رئيس انجمن ام. اس اصفهان)، انواع سرطانها و بسياري بيماريهاي ناشناخته طي سالهاي اخير در استان اصفهان، توجه به سلامت آب را افزايش داده است. به ويژه اينكه طي سالهاي اخير آلودگي هوا، آب، خاك و صوت از مهمترين معضلات زيست محيطي براي زندگي در كلانشهر اصفهان بوده است. يك كارشناس محيط زيست در اين باره به خبرنگار «زندگي سالم» گفت: «بطور كلي 80 درصد از بيماريهاي دنيا ناشي از آبهاي آلوده است، به طوري كه آبهاي آلوده براي 75 درصد از مردم كشورهاي در حال توسعه مسأله بسيار جدي است.» وي افزود: «پسابهاي صنعتي، انساني و بيمارستاني، مهترين آلاينده‌هاي رودخانه اصفهان هستند. با اين حال، اين آلايندها‌، بيشترين تأثير را بر آب‌هاي زيرزميني دارند.» در حال حاضر دو سوم آب اصفهان از تصفيه خانه آب باباشيخعلي و يك سوم از چندين حلقه چاه آب فلمن و چاه‌هاي متفرقه وارد شبكه آب شرب مي‌شود. با وجود تأكيد مسئولان شركت آب و فاضلاب و كارشناس بهداشت محيط استان بر سلامت آب شرب اين استان، مشكلات لوله‌كشي آب آشاميدني اصفهان و پرت 25 درصدي آب، فرسودگي و قدمت سيستم لوله‌كشي فاضلاب اصفهان، بهره‌برداري و پمپاژ مستقيم از چاه‌هاي آب سطح شهر و تأمين آب بيمارستانها ، مراکز بهداشت شهرستان و...( بطوريكه مخلوط شدن آب شهر و آب چاه در مخازن ذخيره آب اين گونه مراكز و زمان ماند طولاني، کلر باقيمانده را به صفر يا مقادير بسيار پائين مي‌رساند!)، نحوه تأمين آب مراكز آموزشي و ... از جمله یک مرکز بزرگ آموزشی شهر اصفهان و تغذيه شبكه توزيع آب شهري از چاه‌هاي آب فلمن حاشيه زاينده‌رود، گمانه‌زني‌ها پيرامون آلودگي آب شرب شهروندان را افزايش داده است. در عين حال، شيوع بيماريهاي اسهالي- روده‌اي از قبيل ژيارديوز و افزايش رقم حاملين سالم اين بيماري و همچنين بيماريهاي غيرعفوني ناشي از وجود مواد توكسيك، فلزات سنگين و... در منابع آب مردم (زاينده‌رود، چاه‌هاي فلمن و...) موجبات نگراني كارشناسان بهداشتي و پزشكان از سلامت آب آشاميدني شهر گرديده است. وجود نيروگاه‌ها، پالايشگاه و صنايع آلوده كننده محيط در مناطق حاشيه‌اي اصفهان نيز عاملي است كه در تشديد آلودگي آب و انتقال بيماريها، نقش مهمي دارد. با وجود گذشت سالها از عمر صنايع آلاينده، هنوز آب و خاك مناطق اطراف كارخانجات و صنايع - كه بخش اعظم آن مسكوني است- آلوده بوده و ساكنان اين مناطق را با مشكلات جدي زيست محيطي از نظر آب شرب و خاك كشاورزي مواجه ساخته است. كارشناس محيط زيست و منبع آگاه در امور آب اصفهان با اشاره به اينكه بخش اعظم شهركهاي صنعتي در كشور فاقد تصفيه خانه فاضلاب و آب لوله‌كشي بهداشتي هستند، گفت: «هم اكنون بيش از 300 شهرك صنعتي فعال در كشور وجود دارد كه از اين تعداد فقط 30 شهرك مجهز به تصفيه‌خانه فاضلاب هستند و اين امر فاجعه بسيار بزرگي براي آينده محيط زيست كشور و وضعيت فعلي زيست محيطي مردم به حساب مي‌آيد.» بر اساس اعلام مسئولان شركت آب و فاضلاب و معاونت بهداشتي استان اصفهان، آب اصفهان از پاكيزه‌ترين و سالم‌ترين آب‌هاي جهان است كه نظارت مستمر بر آن، امكان انتقال بسياري از بيماري‌هاي منتقل‌شونده از طريق آب را به ويژه نسبت به ديگر شهرهاي ايران و كشورهاي در حال توسعه، كاهش مي‌دهد. كارشناس امور آب با اشاره به اينكه آلودگي آب بيشتر در مورد آبهاي زيرزميني مطرح مي‌شود و امكان آلودگي آب‌هاي سطحي كه فرايندهاي مختلفي را در تصفيه‌خانه ‌طي مي‌كند كمتر است، گفت: «مركز بهداشت استان اصفهان مدعي است كليه منابع تأمين آب اعم از خروجي تصفيه خانه آب اصفهان، مسير انتقال آب به شهر اصفهان، چاه‌هاي فلمن و كليه شبكه‌هاي توزيع آب آشاميدني را بطور مداوم تحت كنترل بهداشتي (كلرسنجي، نمونه‌برداري ميكروبي و شيميايي) قرار مي‌دهد و اين در حالي است كه ورود لجام گسيخته فاضلاب خانگي و صنايع و سموم و كودهاي كشاورزي مهمترين منابع آلودگي رودخانه اصفهان هستند.همچنین استفاده ازکودهای شیمیایی حاوی نیتریت و نیترات درمزارع اطراف زاینده رود و حتی در منطقه چاههای فلمن درچه و...، خود موجب تهدید آب آشامیدنی چاههای فلمن بوسیله یون نیتریت و نیترات که از مواد شیمیایی خطرناک می باشد، می گردد.» وي تصريح كرد: «افزايش آلودگي نيترات و نيتريت حاصل از فاضلاب در مناطق شهري قابل بررسي بوده و روند رو به رشد آن نگران‌كننده است. افزايش نگران‌كننده آلاينده نيترات و فلزات سنگين در فاضلابهاي شهري و صنعتي به ويژه در اصفهان علاوه بر آب و خاك در بخش شهري، مناطق خارج شهر از جمله آب‌هاي زيرزميني و رودخانه‌ها را نيز در معرض خطر قرار داده است.» كارشناس امور آب گفت: «مهترين تأثير اين آلودگي بر تندرستي انسان‌هاست، چراكه در چرخة آب و خاك، تنها عامل تأثيرپذير، گياهان و به دنبال آن انسان‌ها هستند.» به گفته وي، آلودگي‌هاي نفتي و پسماند كارخانه‌ها و صنايع بخش ديگري از آلودگي فاضلاب‌ها و رودخانه را تشكيل مي‌دهد كه تاكنون اقدام مؤثري براي كنترل آن صورت نگرفته است.
ادامه در قسمت دوم

مطمئن باشیم آب شهر سالم است؟! ( قسمت دوم )
در همین حال، هر چند سالهاست كارشناسان نسبت به آلودگي صيفي‌جات شمال و جنوب شرقي اصفهان هشدار مي‌دهند اما نه تنها تا امروز چاره‌اي براي اين ماجرا انديشيده‌نشده بلكه با فروش پساب تصفيه خانه شمال اصفهان به كشاورزان منطقه، احتمال ابتلاي شهروندان به بيماريهاي اسهالي- روده‌اي پررنگ‌تر مي‌شود. سال 83 و در اولين واكنش‌ها نسبت به ادعاي آبياري سبزيجات اطراف اصفهان؛ كارشناسان محيط زيست اصفهان، ماجرا را تأييد و گفتند: سبزي‌هاي كشت شده در مناطق شمالي، جنوب شرقي و ... شهر اصفهان توسط فاضلاب‌هاي شهري و صنعتي آلوده به انواع فلزات سنگين و آلاينده‌هاي محيطي آبياري مي‌شوند. كارشناسان محيط زيست آن روزها با بيان اينكه روزانه بيش از 300 هزار متر مكعب فاضلاب در سطح اصفهان توليد مي‌شده، اظهار كرده بودند: بخش قابل توجهي از فاضلابهاي شهري تصفيه‌خانه شمال اصفهان به شكل غيربهداشتي و نامطلوب به سوي مناطق شمالي شهر اصفهان هدايت شده و در نهايت توسط كشاورزان اين مناطق در كشت و آبياري انواع سبزيجات، صيفي و ميوه‌جات مورد استفاده قرار مي‌گيرد. كارشناسان پيش‌بيني كرده بودند: استفاده از فاضلاب براي محصولات كشاورزي با بار آلودگي بالا كه ميزان فلزات سنگين موجود در آن نيز به طور دقيق مشخص نشده است، سلامتي شهروندان و استفاده كنندگان از اين محصولات را به خطر خواهد انداخت. پيش‌بيني كه انگار به واقعيت بدل شده است. با گذشت 2 سال از ماجرا، هنوز مزارع سبزيجات، صيفي‌و... يا فاضلاب شهري و صنعتي آبياري مي‌شوند! كارشناسان با بيان اينكه آبياري مزارع به ويژه سبزيجات و ميوه‌هاي زميني با فاضلاب شهري و صنعتي سبب انتقال ميكروارگانيسم‌ها و انگل‌ها به برنامه غذايي افراد مي‌شود، اظهار كردند: در طي روند آبياري با آب‌هاي آلوده، برخي از آلاينده‌ها نظير فلزات سنگين جذب سبزيجات و غلات آبياري شده با فاضلاب شهري و صنعتي مي‌شود كه براي سلامتي افراد مضر است و بيماريهايي مثل وبا و انگل آسكاريس به عنوان عوارض ناشي از مصرف سبزيجات آبياري شده با فاضلاب محسوب شده و افزايش فلزات سنگين از عوارض طولاني‌مدت مصرف سبزيجات آبياري شده با فاضلاب شهري و صنعتي است. منابع آگاه با بيان اينكه درصد بالايي از سبزي مصرفي شهروندان اصفهاني از اين مزارع تأمين مي‌شود، اظهار كردند: در ديگر شهرها مثل تهران، قم، بروجرد، اهواز و همدان اين قبيل آلودگيها ديده شده است. رودخانه بيماري؛ زاينده‌رود آلودگي‌ها اين بار اما همزمان با افشاي مجله «زندگي سالم» از چند و چون ورود آلاينده‌ها به زاينده‌رود وسعت بيشتري به خود گرفته است، به شكلي كه خبرنگار «زندگي سالم» از ادامه حساسيت ايجادشده بين مسئولان بهداشتي نسبت به بهداشت آب و سلامت آب آشاميدني شهروندان و سبزيجات آبياري شده با آب فاضلاب زاينده‌رود، صنايع آلاينده و تصفيه‌خانه‌هاي فاضلاب در دانشگاه علوم پزشكي و استانداري اصفهان خبر داد. در حالي كه رودخانه اصفهان (زاينده‌رود) حامل آلودگيهاي بيولوژيكي و ميكروبي و برخي فلزات سنگين مانند: آرسنيك، سرب، روي، نيكل و كروم است، بر اساس اعلام مسئولان و كارشناسان بهداشتي، هكتارها از اراضي سبزي‌كاري و صيفي شهرستان و نواحي حاشيه‌اي اصفهان با آب زاينده‌رود آبياري مي‌شود و مسئولان نيز در اين خصوص تاكنون اقدام مؤثري صورت نداده‌اند. اين در حالي است كه اين امر موجب بروز مسائلي براي ساير سبزيكاران شهرستان اصفهان و حاشيه‌اي شده به گونه‌اي كه آنها نيز در تابستان سال جاري در زمينه فروش محصولات خود دچار مشكل شدند. بررسي‌ها نشان مي‌دهد: زاينده‌رود حامل بار فاضلاب‌هاي خانگي، سطحي ناشي از بارندگي، آبهاي ناشي از سيستم‌هاي خنك‌كننده استخرها، واحدهاي درماني، مجتمع‌هاي مسكوني، هتل‌ها، مراكز تفريحي، رستورانها، تخليه لجن فاضلاب، چاه‌هاي فاضلاب، سپتيك، تانكهاي مناطقي از شهر كه امكان دفع آن را ندارند، فاضلاب و لجن و ضايعات كشتارگاهي، حوضچه‌هاي پرورش ماهي، كودهاي شيميايي مصرفي در مزارع حاشيه‌اي، مواد غذايي فاسد و فاضلاب خام برخي كارخانجات و صنایع، واحدهاي آموزشي، تعدادي از شهركهاي صنعتي و مسكوني است. از سوي ديگر بايد گفت كه برخي تانكهاي فاضلاب‌كش نيز فاضلاب خود را به صورت غيرقانوني در اين رودخانه تخليه مي‌كنند. احمد سادات موسوي، رئيس فراكسيون محيط زيست مجلس شوراي اسلامي با اشاره به گزارش‌هاي رسيده به مجلس دربارة ورود پساب‌هاي صنعتي، شهري و روستايي به زاينده‌رود گفت: «محيط زيست موظف به جلوگيري از ورود پساب‌هاست، اما ما مجلسي‌ها اگر احساس كنيم برخي ملاحظات فراتر از مسئوليت است براي حل مشكل آلودگي زاينده‌رود با بهداشت جهاني و تريبون‌هاي بين‌المللي ارتباط برقرار مي‌كنيم.» خطر آلودگي منابع زيرزميني: اين روزها در حالي سلامت آب آشاميدني شهروندان مطرح مي‌شود كه مشكلات آشكار فاضلاب اصفهان و بار آلودگي بسيار بالاي زاينده‌رود،، باعث گرديده كارشناسان آب و فاضلاب و محيط زيست نسبت به بهره‌برداري از چندين حلقه چاه آب فلمن و همچنين چاه‌هاي موجود در سطح شهر اصفهان يا چاه‌هاي حاشيه زاينده‌رود اظهار نگراني كنند. كارشناس محيط زيست و آگاه به امور آب با اشاره به اينكه با تصفيه نشدن فاضلاب انساني و صنعتي و ورود پسابها به زاينده‌رود، آب‌هاي زيرزميني آلوده شده و بيماري‌ها و مشكلات فراوان رخ خواهد داد، تأكيد كرد: در شرايطي كه بخش عمده آب شرب روستاهاي جنوب شرقي و بخشهاي ديگر استان، آب مصرفي شهركهاي صنعتي جي، مباركه و كوهپايه، باغ تالارها و رستورانهاي حاشيه شهر اصفهان (بعنوان مثال: جاده اصفهان- شهرضا)، آب مصرفي كارخانه‌هاي يخ‌سازي بيرون شهر و يك سوم (30 درصد) آب شرب شهروندان از طريق چاه‌ها و منابع زيرزميني تأمين مي‌شود، تصفيه فاضلاب به عنوان يكي از عوامل آلوده‌كننده منابع آب شرب مردم امري حساس و جدي است چرا كه منابع آب زيرزميني اصفهان حين مصرف و انتقال به شبكه توزيع آب اشاميدني شهر اصفهان (مراكز آموزشي، بيمارستانها، شهركهاي صنعتي و...) هيچ گونه تصفيه‌اي طي نكرده و همين امر باعث آلودگي آب مصرفي مردم گرديده است (ناگفته نماند آب چاه‌هاي فلمن حين انتقال به سيستم آبرساني شهري كلرزني شده و اين فرايند تأثيري در حذف فلزات سنگين و ساير مواد آلاينده نخواهد داشت و تعداد محدودي از كارخانجات مواد غذايي كه در محدوده شهركهاي صنعتي استان مشغول به فعاليت هستند اقدام به نصب دستگاه كلريناتور و كلرزني آب زيرزميني مصرفي مي‌نمايند.). مجله «زندگي سالم» بسيار متأسف است از اينكه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشكي اصفهان (معاونت بهداشتي استان اصفهان) بعنوان متولي اصلي و ناظر بر تأمين آب بهداشتي و سالم، اينگونه دلسوزان جامعه مطبوعاتي و كارشناسان بهداشتي كه در راستاي حفظ سلامت شهروندان اقدام به بيان حقايق و مشكلات و ارائه راهكارها مي‌نمايند، مورد اتهام و تهديد به تعقيب قضايي مي‌نمايد !!؟ اين اقدامات در حالي بيان مي‌شود كه آلودگي وسيع و خانمان برانداز رودخانه اصفهان (زاينده‌رود) را شايد بتوان يكي از مهمترين حوادث زيست محيطي استان ناميد. به تدريج با توسعه فله‌اي شهر و شهركهاي صنعتي استان اصفهان، ميزان آلودگيهاي منطقه اعم از آب، هوا، خاك به شدت بالا مي‌رود و شهروندان كه از شيوع بيماريهاي روده‌اي- اسهالي در سال 84 و مرگهاي ناگهاني و مشكوك عزيزان خود هنوز از زير بار خسارات عاطفي و ... كمر راست نكرده‌اند بار ديگر با فاجعة آبياري مزارع صيفي و سبزيجات با پساب تصفيه خانه‌هاي فاضلاب اصفهان يا آب فاضلاب زاينده‌رود مواجه مي‌شوند. از سوي ديگر آلودگي آب در روستاهاي جنوب شرقي و غربي اصفهان، مدت‌هاي مديدي است كه مردم اين منطقه را با نگراني مواجه كرده و براي آنان مشكلات بهداشتي بوجود آورده است. .

مطمئن باشیم آب شهر سالم است؟! ( قسمت آخر )
بجاي رسيدگي به شكايت روستائيان در مورد جبران خسارات وارده، آنها را وارد چرخة بوروكراسي بي‌سرانجامي مي‌كنند و شهرداري همچنان به فروش آب آشاميدني ادامه مي‌دهد! بعلاوه هنگامي كه همة مسئولين ذي‌ربط بر آلودگي وسيع آب زاينده‌رود اقرار دارند، بهره‌برداري از چاه‌هاي سطح شهر و استان و همچنين چاه‌هاي فلمن و استفاده از آب منابع زيرزميني به هيچ وجه منطقي به نظر نمي‌رسد و مديريت شهري اصفهان (دانشگاه علوم پزشكي، شركت آب و فاضلاب، سازمان آب منطقه‌اي، اداره كل حفاظت محيط زيست و...) سريعاً بايد خسارات وارده را جبران كرده و با يافتن راهي مناسب، مشكلات شهروندان و روستاهاي همجوار را به دور از هرگونه بوروكراسي‌هاي مرسوم حل نمايند. اگر فكري جدي براي تخريب شتابنده محيط زيست و سه عنصر آب، هوا و خاك نشود و اگر روند آلودگي آبهاي اصفهان با اين بي‌بند و باري و شتاب به ورطه نابودي كامل بيفتد خيانت بزرگي بر سر آب و خاك اصفهان در حال انجام است كه با هيچ توجيهي قابل بخشش نمي‌باشد. زنگهاي خطر اين بار بسيار رسا و جدي به صدا درآمده‌اند! و عاملان اين جرايم بايد به ملت پاسخ دهند: معاونت بهداشتي استان اصفهان به استناد كدام آزمايشات، نتايج، بررسيهاي زيست محيطي و فرايندهاي تصفيه در مورد وضعيت بهداشتي آب چاه‌هاي فلمن و منابع زيرزميني تأمين آب شرب قضاوت مي‌نمايد؟ مركز بهداشت استان بر اساس كدام واقعيتهاي علمي دستاوردهاي چندین ساله پزشكان مجرب ايراني و دنيا در خصوص ارتباط شيوع بيماريهايي از قبيل ام. اس، نارسائيهاي كبدي، انواع سرطانها و ... با آلودگيهاي زيست محيطي را نفي مي‌نمايد؟ آيا اينگونه اظهارنظرها موجب بي‌اعتباري آن معاونت و ايجاد بدبيني در نظر عموم و پزشكان مجرب نمي‌گردد؟ كارشناس بهداشت محيط استان كه خود اينگونه غيرعلمي، غيركارشناسانه، غيرفني و ناآگاهانه به مهمترين مسائل تخصصي- علمي در خصوص شيمي آب و سلامت آب چاه‌هاي فلمن پرداخته، چگونه خود را مسئول پاسخگويي به سؤالات گوناگون مطروحه از جانب مردم مي‌داند؟ معاونت بهداشتي استان اصفهان مدعي است به منظور حفظ سلامت بهداشتي مردم، كيفيت آب آشاميدني را از نقطه آبگير تا مصرف تحت نظارت مستمر قرار مي‌دهد؛ چطور است آلوده نمودن آبهاي جاري زاينده‌رود روز به روز ابعاد جديدي بخود مي‌گيرد؟ در اين راستا مركز بهداشت استان اصفهان و شهرستانها كليه منابع تأمين آب اعم از خروجي تصفيه خانه آب اصفهان، مسير انتقال آب به شهر اصفهان، چاه‌هاي فلمن و كليه شبكه‌هاي توزيع آب آشاميدني را بطور مداوم تحت كنترل بهداشتي (كلرسنجي، نمونه‌برداري ميكروبي و شيميايي) قرار مي‌دهد! آيا اين كنترل بهداشتي شامل منابع آب مراکز آموزشی از جمله این مرکز بزرگ آموزشی شهر اصفهان و شبكه توزيع آب آشاميدني آن، آب بيمارستانها، آب مصرفي در شهركهاي صنعتي استان اصفهان، مسيرهاي بين راهي شهرستانهاي استان اصفهان گرديده است؟ بهره‌برداري مستقيم از چاه‌هاي آب بيمارستانها، چاه‌هاي حاشيه زاينده‌رود و... با چه مجوز و با چه ارزيابي بهداشتي انجام مي‌شود؟! همچنين انتقال آب بدون هرگونه تصفيه و كلرزني به منبع آب مرکز آموزشی فوق و توزيع آن در... با چه مجوز شرعي و بهداشتي انجام مي‌شود؟! معاونت بهداشتي استان اصفهان، نتايج حاصل از انجام آزمايشات باكتريولوژيك، شيميايي و كلرسنجي‌هاي به عمل آمده را حاكي از سلامت آب آشاميدني استان اصفهان مي‌داند. آيا اين آزمايشات، شامل آب مراکز آموزشی از جمله مرکز بزرگ آموزشی شهر که بخشی از آن نیز وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است، مراکز بهداشت شهرستان اصفهان که خود متولی و ناظر سلامت آب می باشند، مسيرهاي بين راهي اصفهان، شهركهاي صنعتي استان، شهرستانها و روستاهاي حاشيه زاينده‌رود (بعنوان مثال: لنجان، آب نیل، باغ کومه و شهرک آزادگان) و ساير بخشها، آب بيمارستانها و... گرديده است؟ مجله «زندگي سالم» اميدوار است نتايج كليه آزمايشات از مکانهای یاد شده، ظرف مدت يك هفته از انتشار اين گزارش در اختيار مقام ارشد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، مطبوعات و افكار عمومي قرار گيرد!! بار ديگر تكرار مي‌كنيم! دانشگاه علوم پزشكي اصفهان، شركت آب و فاضلاب و شركت شهركهاي صنعتي پاسخ دهند كه چرا هنگامي كه مسئولين ذي ربط بر آلودگي وسيع زاينده‌رود اقرار دارند، زمينهاي كشاورزي با آب آلوده به فاضلاب بسيار خطرناك آبياري مي‌شود و آب جايگزين داده نمي‌شود؟ تاكنون چه تحقيقاتي در خصوص وجود و غلظت فلزات سنگين در منابع آب سطحي و زيرزمين استان انجام شده است و باقيمانده اين مواد وفلزات روي محصولات كشاروزاني كه از پساب تصفيه خانه‌هاي فاضلاب و رودخانه زاينده‌رود استفاده مي‌كنند، چگونه است؟! چرا رقم واقعي از غلظت BOD و COD فاضلاب خروجي از تصفيه خانه فاضلاب شمال و ... و همچنين صنايع آلاينده ارائه نمي‌شود؟! آيا محصولات كشاورزي آلوده به نفت و آب فاضلاب بسيار خطرناك صنايع و كارخانجات اصفهان از نظر آلودگيهاي سمي، فلزات سنگين و ميكروبي آزمايش مي‌شود و يا بدون هيچگونه آزمايش وارد ميادين ميوه و تره‌بار مي‌شود؟! چرا آمار واقعي از رقم مبتلايان به بيماريهاي اسهالي و روده‌اي و از همه مهمتر ناقلين سالم و مبتلايان به ژيارديوز ارائه نمي‌شود؟ همچنين در خصوص افراد جديدالورود به شهر اصفهان و ابتلاي ناگهاني آنها به نوعي بيماري اسهالي كه احتمالاً ژيارديوز مي‌باشد، ارزيابي شما چيست؟! چرا در نشست خبري كارشناسان آب و فاضلاب (ويژه‌نامه اصفهان روزنامه جام جم- دوشنبه 13/6/85) هيچ اشاره‌اي به فرايند تصفيه آب چاه‌هاي فلمن نگرديد؟! بعلاوه چرا منطقه حفاظت شده چاه‌هاي آب فلمن در تيررس بازديد خبرنگاران جرايد اصفهان قرار نمي‌گيرد و آنها با مراحل و فرايندهاي تصفيه منابع آب زيرزميني شهر و استان اصفهان آشنا نمي‌گردند؟! چرا علي‌رغم تأكيد خبرنگار ويژه‌نامه اصفهان روزنامه جام جم به برگزاري نشست خبري در خصوص مشكلات شبكه‌هاي فاضلاب استان اصفهان، پسماندهاي صنعتي و كشاورزي، نحوه برخورد قانوني و قضايي با متخلفان و ... با حضور نمايندگان شركت آب و فاضلاب استان اصفهان ، شركت! آب منطقه ای اصفهان ومرکز! بهداشت محيط استان، نتايج آن در اختيار افكار عمومي قرار نمي‌گيرد؟!! آزمایشگاه مرکزی شرکت آب و فاضلاب که یکی از 5 آزمایشگاه مرجع کشور نیز می باشد و همچنین آزمایشگاههای مجهز و استاندارد!! آب و فاضلاب مراکز بهداشت استان و شهرستانها تاکنون چه تحقیقاتی در خصوص وجود و غلظت یون برومات، تری هالو متانها، سموم جلبکی، و... در آب تصفیه شده و خروجی تصفیه خانه آب اصفهان انجام داده است؟ بعلاوه چه تحقیقاتی در خصوص وجود و غلظت فلزات سنگین ( از جمله آرسنیک و...)، مواد توکسیک و یونهای نیتریت- نیترات- فسفات در آب آشامیدنی ! چاههای فلمن انجام داده است؟ همچنین اداره كل حفاظت محيط زيست استان اصفهان پاسخ دهد نتايج تشكيل پليس حفاظت از منابع آب استان چه بوده است و تاكنون چه اقداماتي درراستاي جلوگيري از ورود آلاينده‌ها، مواد زايد جامد و فاضلاب مناطق مسكوني و صنايع و كارخانجات به زاينده‌رود و معرفي متخلفين به مردم و مراجع قضايي انجام داده است؟ با وجود آنكه هنوز هيچ پاسخ و ديدگاه روشني در خصوص سؤالات مطروحه در گزارش «وجود آلودگي در آبهاي اصفهان» (مجله زندگي سالم، شماره 1، مرداد- شهريور 1385) در اطلاعيه‌هاي بهداشتي و فني!! معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان، نشست‌هاي خبري كارشناسان آب و فاضلاب و متن جوابيه مركز بهداشت استان اصفهان به مجله «زندگي سالم» ارائه نشده باعث شرمندگي مديريت شهري است! همه اين نگراني‌ها در حالي مطرح مي‌شود كه به گفته كارشناسان با روند فعلي معلوم نيست وضعيت فاضلاب اصفهان چه زماني به سرانجام و همچنين بهره‌برداري و پمپاژ مستقيم از منابع آب زيرزميني شهر و استان متوقف مي‌گردد. ناگفته پيداست كه هر روز تأخير در اجراي چنين طرحي عظيم- كه به حق بايد آن را ملي دانست- چه عواقب وخيمي در پي خواهد داشت. مجله «زندگي سالم» به گوشه‌اي از فاجعه‌هاي بهداشتي و زيست محيطي اشاره كرد. اشاره‌اي كه بايد جدي گرفته شود. مشكلاتي كه از سال‌ها پيش نسبت به وقوع آن از سوي كارشناسان و رسانه‌ها هشدار داده شده اما هيچ تصميم عاجلي براي رفع آن گرفته نشده است.