بذرهاي مرگ

بذرهاي مرگ
نويسنده: واندا شيوا (استاد فيزيک هسته اي (برگردان: مرتضي پيچش )
در جريان آغاز به کار نهمين اجلاس سالانه کنواسيون سازمان ملل در رابطه با تنوع بيولوژيک در 20 مارس جاري در برزيل مساله بذرهاي مرگبار صنايع بيوتکنيک در راس دستور کار قرار گرفت. بذرهاي مرگبار بذرهايي هستند که تنوع بيولوژيک, کشاورزان و آزادي انسانها را نابود مي کنند. يک نمونه از اين بذرها بذر شرکت بيوتکنيک "مونتسانتو" به نام "ب.ت. کوتون" است که تا هم اکنون هزاران کشاورز هندي را تا خرخره در قرض فرو برده و در چنان وضع وحشتناکي قرارشان داده است که گروهي از آنان در اثر نااميدي خود را کشته اند.
دولت هاي استراليا, نيوزيلند و کانادا که به عنوان ابزار دست دولت آمريکا و صنايع بيوتکنيک اين کشور عمل مي کنند, در تلاش اند زيرپاي سياست استحمالي اتحاديه اروپا در رابطه با مواد غدايي اصلاح ژنتيکي داده شده و بذرهاي گياهي موسوم به " تکنولوژي ترميناتور" را خالي کنند. "تکنولوژي ترميناتور" گياهان اصلاح نژادي را به توليد بذرهاي استريل وامي دارد.
مصوبه 7 فوريه سازمان تجارت جهاني تاکيد مي کند که سياست استحمالي ( زمانبدي و تعيين مهلت براي اعلام تصميم نهايي)اتحاديه اروپا در رابطه با بذرهاي اصلاح نژاد شده با قوانين تجارت آزاد جهاني مغايرت دارد. سازمان تجارت جهاني بدين ترتيب تصريح مي کند که آزادي شهروندان در انتخاب بذر براي توليد و غذا براي مصرف, در جهاني که قوانين براي آزادي تجارت و سودورزي شرکت ها وضع مي شوند هيچ ارزشي ندارد.
"ب.ت. کوتون" نوعي دانه ي پنبه اصلاح نژادي شده است که توسط شرکت مونتسانتو فروخته مي شود. از سال 1998 که اين شرکت تلاش غيرقانوني خود براي فروش تجاري اين دانه ها را در هند آغاز کرد تا سال 2002 که فروش تجاري آن آغاز شد, محصول مزبور تاکنون بارها و بارها براي کشاورزان هندي مشکل ايجاد کرده است. تبليغات تجاري شرکت مونتسانتو به کشاورزان وعده مي داد که بذرش 750 کيلو در هر جريب محصول داده و سودي اضافه در حدود 226 دلار نصيب کشاورزان خواهد کرد. اما "ب.ت. کوتون" براي بخش بزرگي از کشاورزان نتايج کاملا وارونه اي به بار آورد و به نابودي کل محصول شان منجر شد. بسياري ديگر از کشاورزان تنها 150 کيلو پنبه در هر جريب نصيب شان شد يعني تنها يک پنجم محصولي که وعده داده شده بود.
تحقيقات ما از دوره هاي سابق برداشت محصول در (ايالت هاي) ماهاراشترا و آندرا پرادش نشان مي داد که به طور ميانگين 60 کيلو پنبه در هر جريب برداشت مي شده است. يک مورد کار تحقيقي "مرکز توسعه کشاورزي پايدار" نشان داد که بذر "ب.ت. کوتون" 36 دلار در هر جريب (هر جريب هندي معادل 5000 متر است) براي کشاورزان خرج دارد در حالي که هزينه بذرهاي ارگانيک معمولي فقط 10 دلار در هر جريب, يعني کمتر از يک سوم قيمت بذر تغيير ژنتيکي داده شده "ب.ت. کوتون" است.
"ب.ت. کوتون" با آفت کش هايي نظير Monocrotuphos, Confidor, Tracer, Eudosulfab, Acephate, Demethoate, Imidacloprid, Quinalphos, Chlorpyriphos, Cypermethrin و غيره سمپاشي مي شود و به طور متوسط 3,5 برابر بذرهاي معمولي هزينه اي معادل 59 دلار براي هر جريب دارد در حالي که کشاورزاني که از بذرهاي سنتي در کاشت استفاده مي کنند آفت کش هاي طبيعي نظير Neem, Trichoderma, Panchakavya و غيره را براي سم پاشي به کار مي برند که قيمت شان کمتر از 9 دلار در هر جريب است يعني تقريبا معادل يک ششم هزينه آفت کش هاي بذرهاي "ب.ت. کوتون".
هزينه هاي بالاي توليد (محصولات زراعي با بذرهاي مونتسانتو) و سود ناچيز, منجر شد که کشاورزان هندي در تله قروض گرفتار شوند و براي فرار از تله دست به خودکشي بزنند. بيش از 40000 کشاورز هندي در يک دهه اخير خودکشي کرده اند - هر چند که صحيح تر آن است که اين مرگ ها, قتل, يا قتل عام توده اي تعبير شوند. بيش از 90 درصد دهقاناني که در سال 2005 در ايالت "آندرا پرادش" و "ويدهاربا" در دوره کاشت و برداشت محصول پنبه دست به خودکشي زدند بذرهاي "ب.ت. کوتون" را کاشته بودند. اما لابي هاي فشار وابسته به کمپاني هاي بيوتکنيک, افرادي نظير "گراهام بروکس" و "پيتر بارفوت" اطلاعات واقعي را براي پنهان کردن اين عوارض ناخوشايند دست کاري مي کنند.
"بروکس" اخيرا در جريان سفري به هند مدعي شد که کشاورزان هندي 113 ميليون دلار به خاطر استفاده از بذرهاي "ب.ت. کوتون" سود برده اند, در حالي که در حقيقت براي کشاوزان هندي استفاده از بذرهاي مونتسانتو 50 دلار در هر جريب بيشتر هزينه برداشته و در مجموع بيش از 226 ميليون دلار به آنها ضرر زده است. به دليل همين ضرر است که دولت محلي در آندراپرادش و گجرات از مونتسانتو به دادگاه شکايت کرده اند. توليد بذر تحت انحصار شرکت هاي بزرگ جهاني نسخه اي فاجعه بار براي تنوع بيولوژيک و براي (زندگي) کشاورزان است. تنها چهار دانه - ذرت, سويا, کانولا (گياهي است که دانه هاي آن را تهيه روغن خوراکي مورد استفاده قرار مي دهند) و پنبه - بخش اصلي دانه هاي تغيير ژنتيک داده توليدي را تشکيل مي دهند و صرفا دو نوع از آنها در مقياس گسترده وارد بازار فروش شده است: دانه هاي مقاوم در برابر آفات گياهي و "ب.ت. کوتون". و يک شرکت (آمريکايي) - مونتسانتو - بيش از 90 درصد بازار فروش بذرهاي تغير ژنتيک داده شده را جهان در انحصار خود دارد.
تحقيقات بروکس و بارفوت نه بر نتايج حاصل از داده هاي تجربي ممتاز بلکه بر پيش فرض هاي نادرست و تحقيقات دست کاري شده متکي هستند.
لابي هاي شرکت هاي بيوتکنيک در رابطه با آمريکا مدعي شدند که پنبه مقاوم در برابر سموم نباتي درآمد کشاورزان آمريکايي را به ميزان 66,59 دلار در هکتار افزايش مي دهد اما 90 تن از کشاورزان تکزاس به علت کاهش شديد ميزان محصول توليدي عليه مونتسانتو در دادگاه شکايت کردند. مونتسانتو از آنها مخفي کرده بود که بذر پنبه تغيير ژنتيکي داده شده شرکتش معيوب است. کشاورزان تکزاسي در شکايتنامه خود به حکمي از دادگاه استناد کردند که در آن "کارزار تبليغاتي کلاهبردارانه طولاني مدت" شرکت مونتسانتو مورد اشاره قرار گرفته بود. تلاش براي رايج کردن استفاده از تکنولوژي ترميناتور, به بدتر شدن وضع کشاورزان هندي کمک خواهد کرد و تهديدي عليه تنوع گياهي و بيولوژيک است.
ايالات متحده آمريکا به شکلي نادرست در جريان تشکيل کار گروه بند 8 کنواسيون سازمان ملل در باره تنوع بيولوژيک در گرانادا در ماه ژانويه گذشته ادعا کرد که تکنولوژي ترميناتور که منجر به استريليزاسيون مي شود به افزايش توليد مي انجامد. اما بوميان اين تکنولوژي را مايه تهديد آزادي و حق تصميم گيري خود مي دانند. ماريانا مارکوس از برزيل سخنگوي فوروم جهاني موسوم به Indigenous در اجلاس مزبور گفت: "تکنولوژي ترميناتور تهديدي عليه رفاه و استقلال غذايي است و به مفهوم نقض حقوق انساني در زمينه استقلال تصميم گيري است."
اما تنها بوميان نيستند که آزادي شان در ذخيره دانه هاي طبيعي گياهي و حفاظت از تنوع بيولوژيک و فرهنگي به خطر افتاده است. تصميم سازمان تجارت جهاني در رابطه با مناقشه پيرامون ارگانيسم هاي تغيير ژنيتيکي داده شده, آزادي همه انسان ها را در حوزه بذرهاي گياهي براي توليد و در حوزه غدايي تهديد مي کند.
زماني که اين مناقشه در سال 2003 از سوي جرج بوش آغاز شد ما کارزاري جهاني را شروع کرديم. در جريان اجلاس وزراي کشورهاي عضو سازمان تجارت جهاني در سال 2005 خوزه بوئه کشاورز فرانسوي و من به همراه او, طوماري با 60 ميليون امضاي اعتراضي تحويل اجلاس داديم که در آن با صراحت قيد شده بود که خلاصي از شر ارگانيسم هاي اصلاح نژادي شده براي آزادي پايه اي انسان در انتخاب بذر براي توليد و غذا براي مصرف واجد نقش حياتي است. ما قصد نداريم به برده گان شرکت هاي غول پيکر بيوتکنيک تبديل شويم و بگذاريم بذرهاي مرگبارشان کشاورزان و آزادي ما را به قتل برسانند. ما همچنان به ذخيره سازي بذرهاي سنتي و طبيعي به عنوان وظيفه اي در برابر طبيعت و جوامع محلي ادامه خواهيم داد و تلاش خواهيم کرد براي حفظ آزادي انتخاب غذا و تنوع گياهي, مناطق آزاد از توليد محصولات متکي بر تغييرات ژنتيکي دانه هاي گياهي را گسترش دهيم. ما تلاش خواهيم کرد بذرافشان هاي زندگي در برابر بذرافشان هاي مرگ باشيم. (*) واندانا شيوا استاد فيزيک هسته اي و فعال اجتماعي از هند است. اکولوژي و استراتزي توسعه, حوزه هاي اختصاصي کار اوست. واندانا در سال 1993 جايزه آلترناتيو نوبل را دريافت کرده است. او در حال حاضر يکي از چهره هاي شاخص جنبش جهاني عدالتخواهي است.